Wednesday, October 24, 2007

ကမၻာ့ ကုလသမဂၢေန႕ အထိမ္းအမွတ္ အမွတ္တရ



အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင္႔အေရး ေၾကညာစာတမ္း

၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ညီလာခံ အစည္း အေ၀း ၾကီးက လူ႔အခြင္႔အေရး ေၾကညာ စာတမ္း ၾကီးကို အတည္ျပဳ၍ ေၾကညာ လုိက္ရာ ထုိေၾကညာ စာတမ္းၾကီး၏ စာသားသည္ ေနာက္စာမ်က္ႏွာ မ်ားတြင္ အျပည္႔ အစံု ပါရွိသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ ရာဇ၀င္ တင္မည္႔ ေၾကညာခ်က္ကို ျပဳလုပ္ျပီး ေနာက္ ဤညီလာခံ အစည္းအေ၀း ၾကီးက ကမၻာ႔ ကုလသမဂၢ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံ အားလံုး အား ထိုေၾကညာ စာတမ္းၾကီး၏ စာသားကို အမ်ား ျပည္သူတို႔ ၾကားသိ ေစရန္ ေၾကညာ ပါမည္႔ အေၾကာင္းကို လည္းေကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ ႏိုင္ငံမ်ား၊ သို႔တည္း မဟုတ္ နယ္ေျမ မ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အဆင္႔အတန္းကုိ လုိက္၍ ခဲြျခားျခင္း မျပဳဘဲ အဓိက အားျဖင္႔ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင္႔ အျခား ပညာေရး အဖြဲ႔အစည္း မ်ားတြင္ ထုိေၾကညာ စာတမ္းၾကီးကုိ ျဖန္႔ခ်ိ ေ၀ငွ ေစရန္၊ ျမင္သာေအာင္ ျပသထား ေစရန္၊ ဖတ္ၾကား ေစရန္ႏွင္႔ အဓိပၸါယ္ ရွင္းလင္း ေဖာ္ျပ ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ပါမည္႔ အေၾကာင္း ျဖင္႔ လည္းေကာင္း ဆင္႔ဆို လုိက္သည္။

စကားခ်ီး . . .
လူခပ္သိမ္း၏ မ်ိဳးရိုး ဂုဏ္သိကၡာ ႏွင္႔တကြ လူတုိင္း အညီအမွ် ခံစားခြင္႔ ရွိသည္႔ အခြင္႔အေရး မ်ားကို အသိအမွတ္ ျပဳျခင္းသည္ လူခပ္သိမ္း၏ လြတ္လပ္မႈ၊ တရား မွ်တမႈ၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ တို႔၏ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ လူ႔ အခြင္႔ေရး မ်ားကို အေရး မထား မထီေလးစား ျပဳျခင္းသည္ လူခပ္သိမ္း၏ အက်င္႔ သိကၡာကို ခ်ိဳးေဖာက္ ဖ်က္ဆီး တတ္သည္႔ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ အျပဳအမႈ မ်ားကို ျဖစ္ေပၚ ေစခဲ႔ ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္စြာ ဖြင္႔ဟ ေျပာဆုိ ႏုိင္မႈ လြတ္လပ္စြာ သက္၀င္ ယံုၾကည္ ႏိုင္မႈ၊ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ ခ်ိဳ႕ငဲ႔ျခင္း တို႔မွ ကင္း လြတ္ စြာ အသက္ေမြး ႏိုင္မႈ တို႔ကို ခံစား ရယူ ႏိုင္ေစမည္႔ ေလာက တစ္ခု ေပၚေပါက္ လာရန္ အေရးကုိ လူခပ္သိမ္း တို႔က မိမိ တို႔၏ အထက္သန္ ဆံုးေသာ လုိလားခ်က္ ဆႏၵၾကီး အျဖစ္ျဖင္႔ ေၾကြးေၾကာ္ ေၾကညာ ျပီးျဖစ္ ေသာေၾကာင္႔ လညး္ေကာင္း၊

လူခပ္သိမ္းတို႔သည္၊ တရားလက္လြတ္ ႏွိပ္စက္ ကလူျပဳမႈ၊ အုပ္စိုးမႈႏွင္႔ ဖိစီး ညွဥ္း ပန္းမႈ တို႔ကို ေနာက္ဆံုး မလႊဲသာ မေရွာင္သာ လက္နက္ စြဲကုိင္ကာ ေတာ္လွန္ ျခင္း၊ ပုန္ကန္ျခင္း မျပဳ ေစရန္၊ လူအခြင္႔ေရး မ်ားကို ဥပေဒျဖင္႔ ထိန္းသိ္မ္း ကာကြယ္ ေပးရ မည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လညး္ေကာင္း၊

ႏိုင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံေရးကို ပိုမို တိုးတက္ ေစရန္ ၾကံေဆာင္ ရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊
ကမၻာ႔ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္တို႔သည္ မူလ လူ႔အခြင္႔ ေရးမ်ားကို လည္းေကာင္း၊ လူ၏ ဂုဏ္ သိကၡာကို လည္းေကာင္း၊ ေယာက်္ား မိန္းမ တို႔၏ တူညီသည္႔ အခြင္႔အေရး မ်ားကို လညး္ေကာင္း၊ ေလးစား ယံုၾကည္ ပါသည္ဟု ကုလ သမဂၢ တြင္ ထပ္မံ၍ အတည္ျပဳ ျပီးသည္႔ျပင္၊ လူမႈ ၾကီးပြား တိုးတက္ေရး ႏွင္႔တကြ ပုိမုိ လြတ္လပ္ ေကာင္း မြန္ေသာ လူ႔ဘ၀ အဆင္႔အတန္း တို႔ကုိ ျမွင္႔တင္ရန္ သႏၷိ္ဌာန္ ခ်ျပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လညး္ေကာင္း၊
ကမၻာ႔ ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံ တို႔သည္ ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔ႏွင္႔ ပူေပါင္း၍ လူ အခြင္႔အေရး မ်ားကို လည္ေကာင္း၊ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင္႔ အခြင္႔အေရး မ်ားကို လည္းေကာင္း၊ ကမၻာ႔ တ၀ွမ္း လံုးတြင္ ရိုေသ ေလးစား က်င္႔သံုး ေစာင္႔စည္း ၾကျခင္းကို အားေပး မည္ဟု ကတိ ျပဳျပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊

ထုိေၾကာင္႔
အေထြေထြ ညီလာခံ က
အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင္႔ေရး ေၾကညာ စာတမ္းကို လူတိုင္း အဖဲြ႔ အစည္း တိုင္းသည္ အစဥ္ ႏွလံုး သြင္းလ်က္ ကမၻာ တ၀ွမ္း လံုးတြင္ အဆိုပါ အခြင္႔အေရး မ်ားနွင္႔ လြတ္လပ္ ခြင္႔မ်ားကို ရိုေသ ေလးစား ၾကေစရန္ ဆံုးမ သြန္သင္ ျခင္းျဖင္႔ အားထုတ္ ၾကရ မည္ဟု လည္းေကာင္း၊ ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံ မ်ားႏွင္႔ ထုိ ႏိုင္ငံ တို႔၏ အာဏာပိုင္ အတြင္းရွိ နယ္ပယ္ ဆိုင္ရာ တိုင္းသူ ျပည္သား မ်ားအား အဆုိပါ အခြင္႔ အေရးႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ မ်ားကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ထိေရာက္စြာ သိမွတ္ က်င္႔သံုး ေစာင္႔စည္း ၾကေစရန္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ဆိုင္ရာ တိုးတက္ေသာ ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ မ်ားျဖင္႔ အားထုတ္ ၾကရမည္ဟု လည္းေကာင္း ရည္ရြယ္ ျပီးလွ်င္ လူ႔အခြင္႔ အေရး မ်ားဆိုင္ရာ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ေၾကညာ စာတမ္းကုိ ႏိုင္ငံ ခပ္သိမ္း၊ လူခပ္ သိမ္း တို႔ တေျပး ညီစြာ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ၾက စိမ္႔ေသာငွာ ယခု ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ လိုက္သည္။

အပိုဒ္ ၁

လူတိုင္းသည္ တူညီ လြတ္လပ္ေသာ ဂုဏ္သိကၡာျဖင္႔ လည္းေကာင္း၊ တူညီ လြတ္ လပ္ ေသာ အခြင္႔ အေရး မ်ားျဖင္႔ လည္းေကာင္း၊ ေမြးဖြား လာသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုသူ တို႕၌ ပိုင္းျခား ေ၀ဖန္ တတ္ေသာ ဥာဏ္ႏွင္႔ က်င္႔၀တ္ သိတတ္ ေသာ စိတ္တို႔ ရွိၾက၍ ထိုသူ တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ေမတၲာ ထား၍ ဆက္ဆံ က်င္႔သုံုး သင္႔၏။

အပိုဒ္ ၂

လူတိုင္းသည္ လူ႔အခြင္႔ အေရး ေၾကညာ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္႔ အခြင္႔ အေရး အားလံုး၊ လြတ္လပ္ခြင္႔ အားလံုး တို႔ကို ပိုင္ဆိုင္ ခံစားခြင္႔ ရွိသည္။ လူမ်ိဳးႏြယ္ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ အသား အေရာင္ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ က်ား ၊ မ ၊ သဘာ၀ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ဘာသာ စကာား အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ သည္႔ ဘာသာ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံေရး ယူဆခ်က္၊ သို႔တည္း မဟုတ္ အျခား ယူဆခ်က္ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံႏွင္႔ ဆိုင္ေသာ၊ သို႔တည္း မဟုတ္ လူမႈ အဆင္႔ အတန္းႏွင္႔ ဆိုင္ေသာ ဇစ္ျမစ္ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ပစၥည္း ဥစၥာ ဂုဏ္အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ မ်ိဳးရိုး ဇာတိ အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ အျခား အဆင္႔ အတန္း အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ ခြဲျခားျခင္း
မရွိေစရ။
ထို႔ျပင္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ ေနထိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ သို႔တည္းမဟုတ္ နယ္ေျမ ေဒသ ၏ ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ စီရင္ ပုိင္ခြင္႔ ဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ တိုင္းျပည္ အခ်င္းခ်င္း ဆိုင္ ရာျဖစ္ေစ၊ အဆင္႔ အတန္း တစ္ခုခုကို အေျချပဳ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဒသ နယ္ ေျမ တစ္ခုသည္ အခ်ဳပ္ အျခာ အာဏာပိုင္ လြတ္လပ္သည္႔ နယ္ေျမ၊ သို႔တည္း မဟုတ္ ကုလသမဂၢ ထိန္းသိမ္း ေစာင္႔ေရွာက္ ထားရသည္႔ နယ္ေျမ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကိုယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင္႔ အာဏာတို႔ တစိတ္ တေဒသ ေလာက္သာ ရရွိသည္႔ နယ္ေျမ စသျဖင္႔ ယင္းသို႔ ေသာ နယ္ေျမမ်ား ျဖစ္သည္၊ မျဖစ္သည္ ဟူေသာ အေၾကာင္းကုိ အေထာက္အထား ျပဳ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း ခြဲျခားျခင္း လံုး၀ မရွိေစရ။

အပိုဒ္ ၃
လူတိုင္း၌ အသက္ရွင္ရန္ လြတ္လပ္မႈ ခြင္႔ႏွင္႔ လံုျခံဳ စိတ္ခ်ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၄
မည္သူကိုမွ် ေက်းကြ်န္ အျဖစ္၊ သို႔တည္း မဟုတ္ အေစအပါး အျဖစ္၊ ႏိုင္ထက္ စီးနင္း ေစခိုင္းျခင္း မျပဳရ၊ လူကို ေက်းကြ်န္ သဖြယ္ အဓမၼ ေစခုိင္းျခင္း၊ အေရာင္းအ၀ယ္ ျပဳျခင္းႏွင္႔ ထုိသေဘာ သက္ေရာက္ေသာ လုပ္ငန္း ဟူသမွ်ကို ပိတ္ပင္ တားျမစ္ ရမည္။

အပိုဒ္ ၅
မည္သူကိုမွ် ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ သို႔တည္း မဟုတ္ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ လူ မဆန္ စြာ ဂုဏ္ငယ္ ေစေသာ ဆက္ဆံမႈ မျပဳရ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ အျပစ္ဒဏ္ ေပးျခင္း မျပဳရ။

အပိုဒ္ ၆
လူတိုင္းတြင္ ဥပေဒ အရာ၌ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦး အျဖစ္ျဖင္႔ အရာ ခပ္သိမ္းတြင္ အသိ အမွတ္ ျပဳျခင္းကုိ ခံယူ ပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၇
လူအားလံုးတို႔သည္ ဥပေဒ အရာ၌ တူညီ ၾကသည္႔ အျပင္၊ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ ကို ျခားနားျခင္း မခံရေစဘဲ တူညီစြာ ခံစား ပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ ဤေၾကညာ စာတမ္းပါ သေဘာ တရား မ်ားကို ဖီဆန္၍ ခြဲျခားျခင္းမွ လည္းေကာင္း၊ ထုိသို႔ ခြဲျခားျခင္းကုိ
လႈံေဆာ္ျခင္းမွ လည္းေကာင္း၊ ကင္းလြတ္ ေစရန္ အကာ အကြယ္ကို တူညီစြာ ခံစား ပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၈
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက ေသာ္လည္းေကာင္း အျခား ဥပေဒက ေသာ္လည္းေကာင္း လူတိုင္း အတြက္ ေပးထားသည္႔ အေျခခံ အခြင္႔အေရး မ်ားသည္ ခ်ိဳးေဖာက္ ဖ်က္ဆီး ျခင္းခံ ခဲ႔ရလွ်င္ ထုိသုိ႔ ခ်ိဳးေဖာက္ ဖ်က္ဆီးေသာ ျပဳလုပ္ မႈေၾကာင္႔ ျဖစ္ေပၚ လာေသာ
နစ္နာခ်က္ အတြက္ ထိုသူသည္ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အာဏာပုိင္ တရားရံုးတြင္ ထိေရာက္ စြာ သက္သာ ခြင္႔ ရႏိုင္ ေစရမည္။

အပိုဒ္ ၉
မည္သူမွ် ဥပေဒ အရ မဟုတ္ေသာ ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ျဖစ္ေစ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ျခင္းကုိ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္နွင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစ မခံေစရ။

အပိုဒ္ ၁၀
အခြင္႔အေရးမ်ားႏွင္႔ တာ၀န္ ၀တၲရား မ်ားကို အဆံုးအျဖတ္ ခံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ျပစ္မႈေၾကာင္႔ တရား စြဲဆို စီရင္ ဆံုးျဖတ္ ခံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ လူတိုင္းသည္ လြတ္လပ္၍ ဘက္မလိုက္ ေသာ တရား ရံုးေတာ္၏ လူအမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ မွ်တစြာ ၾကားနာ စစ္ေဆး ျခင္းကို တူညီစြာ ခံစား ပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၁
(၁) လူအမ်ား ေရွ႕ေမွာက္၌ ဥပေဒ အတိုင္း စစ္ေဆး၍ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ သည္ဟု ထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရသည္႔ အခ်ိန္ အထိ ျပစ္မႈႏွင္႔ တရား စြဲဆုိျခင္း ခံရသူ တိုင္းသည္ အျပစ္မဲ႔သူ ဟူ၍ ယူဆျခင္း ခံထိုက္သည္႔ အခြင္႔အေရး ရွိသည္။ ထိုအမႈကို ၾကားနာ စစ္ေဆး ရာ၀ယ္ စြပ္စြဲ ခံရသည္႔ ျပစ္မႈ အတြက္ ခုခံ ေခ်ပ ႏိုင္ရန္ လုိအပ္ေသာ အခြင္႔ အေရး မ်ားကုိ ထိုသူအား ေပးျပီး ျဖစ္ေစ ရမည္။
(၂) လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္အား ႏိုင္ငံ ဥပေဒ အရ ျဖစ္ေစ၊ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ အရ ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈမေျမာက္ေသာ လုပ္ရပ္ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈ အရ ဆြဲဆို ျပစ္ေပးျခင္း မျပဳရ။ ထို႔အျပင္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္စဥ္ အခါက ထိုက္သင္႔ ေစႏိုင္ေသာ
အျပစ္ ဒဏ္ထက္ ပိုမို ၾကီးေလးေသာ အျပစ္ ဒဏ္ကုိ ထုိက္သင္႔ျခင္း မရွိေစရ။

အပိုဒ္ ၁၂
မည္သူမွ် မိမိ သေဘာ အတိုင္း ေအးခ်မ္း လြတ္လပ္စြာ ေနထိုင္ျခင္းကို ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ မိမိ၏ မိသားစုကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ ေနအိမ္ အသုိက္ အ၀န္းကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာေပး စာယူကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မခံေစရ။ ထို႔ျပင္ မိမိ၏ ဂုဏ္သိကၡာ ကိုလည္း အထက္ပါ အတိုင္း ပုတ္ခတ္ျခင္း မခံေစရ။ လူတိုင္းတြင္ ထိုသို႔ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ ျခင္းမွ ေသာ္ လည္းေကာင္း ပုတ္ခတ္ ျခင္းမွ ေသာ္လည္းေကာင္း ဥပေဒ အရ ကာကြယ္ ပိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၃
(၁) လူတိုင္းတြင္ မိမိ၏ ႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ အတြင္း၌ လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ေရႊ႕ေျပာင္း ႏိုင္ခြင္႔၊ ေနထိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(၂) လူတိုင္းတြင္ မိမိ ေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္မွ လည္းေကာင္း၊ အျခား တိုင္းျပည္မွ လည္းေကာင္း ထြက္ခြာ သြားပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္႔ အျပင္၊ မိမိ၏ တိုင္းျပည္သို႔ ျပန္လာ ပိုင္ခြင္႔လည္း ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၄
(၁) လူတိုင္းသည္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ခံေနရျခင္းမွ လြတ္ကင္းရန္ အျခား တိုင္းျပည္ မ်ား၌ ေအးခ်မ္းစြာ ခုိလံႈ ေနႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(၂) ႏိုင္ငံေရးႏွင္႔ မပတ္သက္သည္႔ ျပစ္မႈ မ်ားမွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကုလ သမဂၢ၏ ရည္ရြက္ခ်က္ႏွင္႔ သေဘာ တရား မႈမ်ားကို ဖီဆန္ေသာ အမႈမ်ားမွ ေသာ္လညး္ ေကာင္း၊ အမွန္ ေပၚေပါက္ လာေသာ ျပစ္မႈေၾကာင္႔ တရား စြဲဆိုျခင္း ခံရသည္႔ အမႈ အခင္း မ်ားတြင္ အထက္ပါ အခြင္႔အေရးကို အသံုး မျပဳႏိုင္ ေစရ။

အပိုဒ္ ၁၅
(၁) လူတိုင္းသည္၊ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူခြင္႔ ရွိသည္။
(၂) ဥပေဒ အရ မဟုတ္လွ်င္ မည္သူမွ် မိမိ၏ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံ ေစရ၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ႏိုင္ေသာ အခြင္႔အေရး ကိုလည္း ျငင္းပယ္ျခင္း မခံေစရ။

အပိုဒ္ ၁၆
(၁) အရြယ္ေရာက္ ျပီးေသာ ေယာက်္ား ႏွင္႔ မိန္းမ တုိ႔တြင္ လူမ်ိဳးကို ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း ကိုးကြယ္သည္႔ ဘာသာကို ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္း ျပဳ၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ျခင္း မရွိဘဲ၊ ထိမ္းျမား ႏိုင္ခြင္႕ ႏွင္႔ မိသားစု ထူေထာင္ ႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။ အဆိုပါ ေယာက်္ားႏွင္႔ မိန္းမ တို႔သည္ လင္မယား အျဖစ္ ေပါင္းသင္း ေနစဥ္ အခ်ိန္ အတြင္း၌ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ အိမ္ေထာင္ကုိ ဖ်က္သိမ္း၍ ကြာရွင္း ၾကသည္႔ အခါ၌ လည္းေကာင္း၊ လက္ထပ္ ေပါင္းသင္း အိမ္ေထာင္ ျပဳျခင္းႏွင္႔ စပ္လ်ဥ္းေသာ တူညီသည္႔ အခြင္႔အေရး မ်ားကို ရရွိ ထိုက္သည္။
(၂) သတို႔သား ႏွင္႔ သတို႔သမီး ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာ ဆႏၵရွိမွ သာလွ်င္ ထိမ္းျမားျခင္းကို ျပဳရမည္။
(၃) မိသားစု တစ္ခုသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ သဘာ၀ က်ေသာ အေျခခံ အဖြဲ႔တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္၊ ထိုမိသားစုသည္ လူ႔ အဖြဲ႔အစည္းႏွင္႔ အစိုးရ တို႔၏ ကာကြယ္ ေစာင္႔ေရွာက္ ျခင္းကို ခံယူခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၇
လူတိုင္းတြင္ မိမိတစ္ဦး ခ်င္းေသာ္လည္း ေကာင္း ၊ အျခားသူ မ်ားႏွင္႔ ဖက္စပ္၍ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ပစၥည္း ဥစၥာ တို႔ကို ပိုင္ဆိုင္ရန္ အခြင္႔အေရး ရိွရမည္။ ဥပေဒ အရ မဟုတ္လွ်င္၊ မည္သူမွ် မိမိ၏ ပစၥည္း ဥစၥာ ပိုင္ဆိုင္ ခြင္႔ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံ ေစရ။

အပိုဒ္ ၁၈
လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚ ၾကံဆ ႏိုင္ခြင္႔၊ လြတ္လပ္စြာ ခံယူ ရပ္တည္ ႏိုင္ခြင္႔ ႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ သက္၀င္ ကိုးကြယ္ ႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။ အဆိုပါ အခြင္႔အေရး မ်ား၌ မိမိ ကိုးကြယ္သည္႔ ဘာသာကို သို႔တည္းမဟုတ္ သက္၀င္ ယံုၾကည္ ခ်က္ကုိ
လြတ္လပ္စြာ ေျပာင္းလဲ ႏိုင္ခြင္႔ ပါ၀င္သည္႔ အျပင္ မိမိ တစ္ေယာက္ ခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အျခား သူမ်ားႏွင္႔ စုေပါင္း၍ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္သူ အမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ မဟုတ္ဘဲ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ ကုိးကြယ္ေသာ
ဘာသာကုိ သို႔တည္းမဟုတ္ သက္၀င္ ယံုၾကည္ ခ်က္ကို လြတ္လပ္စြာ သင္ျပ ႏိုင္ ခြင္႔၊ က်င္႔သံုး ႏိုင္ခြင္႔၊ ၀တ္ျပဳ ကိုးကြယ္ ႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ ေဆာက္တည္ ႏိုင္ခြင္႔တို႔လည္း ပါ၀င္သည္။

အပိုဒ္ ၁၉
လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ ယူဆ ႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ ဖြင္႔ဟ ေဖာ္ျပ ႏိုင္ခြင္႔ရွိသည္။ အဆိုပါ အခြင္႔အေရး မ်ား၌ အေနွာင္႔ အယွက္ မရွိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ ယူဆ ႏိုင္ခြင္႔ ပါ၀င္ သည္႔အျပင္၊ ႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ မ်ားကို ေထာက္ထားရန္ မလိုဘဲ သတင္း အေၾကာင္း အရာႏွင္႔ သေဘာ တရား မ်ားကို တနည္း နည္းျဖင္႔ လြတ္လပ္စြာ ရွာယူ ဆည္းပူး ႏိုင္ခြင္႔၊ လက္ခံ ႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ ေ၀ငွ ျဖန္႔ခ်ီခြင္႔ တို႔လည္း ပါ၀င္သည္။

အပိုဒ္ ၂၀
(၁) လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္ ေအးခ်မ္းစြာ စုေ၀း ႏိုင္ခြင္႔ ႏွင္႔ ဖြဲ႔စည္း ႏိုင္ခြင္႔ တို႔ ရွိသည္။
(၂) မည္သူ ကိုမွ် အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုသို႔ ၀င္ေစရန္ အတင္းအက်ပ္ မျပဳရ။
အပိုဒ္ ၂၁
(၁) လူတိုင္းတြင္ မိမိ ႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၌ ကုိယ္တိုင္ ျဖစ္ေစ၊ လြတ္လပ္စြာ ေရြး ခ်ယ္ လုိက္သည္႔ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားမွ တစ္ဆင္႔ ျဖစ္ေစ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(၂) လူတိုင္းတြင္ မိမိ၏ ႏိုင္ငံရွိ ျပည္သူ႔ ၀န္ထမ္း အဖဲြ႔၌ ၀င္ေရာက္ ႏိုင္ရန္ တူညီသည္႔ အခြင္႔ အေရး ရွိသည္။
(၃) ျပည္သူ ျပည္သား တို႔၏ ဆႏၵသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ အာဏာ၏ အေျခခံ ျဖစ္ရမည္၊ အဆိုပါ ဆႏၵကို အခ်ိန္ ကာလ ပိုင္းျခားလ်က္ စစ္မွန္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားျဖင္႔ ထင္ရွား ေစရမည္။ ေရြးေကာက္ ပြဲမ်ား တြင္လည္း လူတိုင္း အညီအမွ် ဆႏၵမဲ ေပးႏိုင္ခြင္႔ ရွိရမည္႔ အျပင္ ၊ ထုိေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားကို လ့ွ်ိဳ၀ွက္ မဲေပး စနစ္ျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ အလားတူ လြတ္လပ္ေသာ မဲေပး စနစ္ ျဖင္႔ျဖစ္ေစ၊ က်င္းပ ရမည္။

အပိုဒ္ ၂၂
လူတိုင္းတြင္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္း၏ အဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦး အေနႏွင္႔ လူမႈေရး လံုျခံဳခြင္႔ ရယူ ပိုင္႔ခြင္႔ ရွိသည္႔ အျပင္ ႏိုင္ငံေရး ၾကိဳးပမ္းမႈျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံ တကာ ပူေပါင္း ေဆာင္ ရြက္မႈ ျဖင္႔ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံ အသီးသီး၏ ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင္႔ လည္းေကာင္း၊ သယံဇာတ အင္အားႏွင္႔ လည္းေကာင္း ထုိလူ၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင္႔ စရုိက္ လကၡဏာ လြတ္လပ္စြာ တိုးတက္ ျမင္႔မားေရး အတြက္ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ေသာ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးႏွင္႔ ယဥ္ေက်းမႈ အခြင္႔အေရး မ်ားကို သံုးစြဲ ပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၃
(၁) လူတိုင္းတြင္ အလုပ္ လုပ္ရန္ လည္းေကာင္း၊ မိမိ ႏွစ္သက္ရာ အသက္ေမြးမႈ အလုပ္ အကိုင္ကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ရန္ လည္းေကာင္း၊ တရား မွ်တ၍ လုပ္ေပ်ာ္ ေသာ အလုပ္ခြင္၏ အေျခ အေနကို ရရွိရန္ လည္းေကာင္း၊ အလုပ္လက္မဲ႔ ျဖစ္ရျခင္းမွ အကာ အကြယ္ ရရွိရန္ လည္းေကာင္း အခြင္႔အေရး ရွိသည္။
(၂) လူတိုင္းတြင္ ခြဲျခားျခင္း မခံရ ေစဘဲ၊ တူညီေသာ အလုပ္ အတြက္ တူညီေသာ အခ ေၾကးေငြ ရႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(၃) အလုပ္ လုပ္ကိုင္သည္႔ လူတိုင္းတြင္၊ မိမိႏွင္႔ မိမိ၏ မိသားစု အတြက္ လူ႔ဂုဏ္ သိကၡာ ႏွင္႔ ညီေအာင္ ေနထိုင္ စားေသာက္ ႏိုင္ရန္၊ စိတ္ခ် ေလာက္င သည္႔ျပင္၊ တရား မွ်တ၍ လုပ္ေပ်ာ္သည္႔ လစာ ေၾကးေငြ ရပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ လိုအပ္ ခဲ႔လွ်င္ အျခား နည္းလမ္း မ်ားမွ လူမႈေရး အေထာက္အပံ့ ကိုလည္း ထပ္မံ၍ ရႏိုင္ခြင္႔ ရိွသည္။
(၄) လူတိုင္းတြင္ မိမိအက်ိဳး ခံစားခြင္႔ကို ကာကြယ္ရန္ အလုပ္သမား အစည္းအရံုး မ်ား ဖြဲ႔စည္းခြင္႔ ၊ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင္႔ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၄
လူတိုင္းတြင္ သင္႔ျမတ္ ေလ်ာ္ကန္စြာ ကန္႔သတ္ ထားသည္႔ အလုပ္ လုပ္ခ်ိန္ အျပင္၊ လစာႏွင္႔ တကြ အခါ ကာလ အားေလ်ာ္စြာ သတ္မွတ္ ထားသည္႔ အလုပ္ အားလပ္ ရက္မ်ား ပါ၀င္သည္႔ အနား ယူခြင္႔ႏွင္႔ အားလပ္ခြင္႔ ခံစား ပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၅
(၁) လူတိုင္းတြင္ မိမိႏွင္႔ တကြ မိမိ၏ မိသားစု က်န္းမာေရး ႏွင္႔တကြ ကိုယ္စိတ္ ႏွစ္ျဖာ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ ႏိုင္ေရး အတြက္ အစာ အဟာရ၊ အ၀တ္ အထည္ ေနအိမ္၊ ေဆး၀ါး အကူအညီႏွင္႔ လုိအပ္သည္႔ လူမႈ အေထာက္ အပံ႔မ်ား ပါ၀င္ေသာ သင္႔ေတာ္ ေလွ်ာက္ပတ္သည္႔ လူမႈ အဆင္႔အတန္းကို ရယူ ခံစားခြင္႔ ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ အလုပ္ လက္မဲ႔ ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မက်န္း မမာ ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္အဂၤါ မစြမ္း မသန္ ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မုဆုိးမ ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အသက္ အရြယ္ အိုမင္းေသာ အခါ၌ ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိ ကိုယ္တိုင္က မတတ္ ႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းေၾကာင္႔ ၀မ္းစာ ရွာမွီး ႏိုင္ေသာ နည္းလမ္း မရွိေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ေနထိုင ္စားေသာက္ ေရးအတြက္ လံုျခံဳ စိတ္ခ် ရမႈ အခြင္႔အေရး ရွိသည္။
(၂) သားသည္ မိခင္ မ်ားႏွင္႔ ကေလး မ်ားသည္ အထူး ေစာင္႔ေရွာက္ ျခင္းႏွင္႔ အကူ အညီ ေပးျခင္းကို ရခြင္႔ ရွိသည္။ ဥပေဒ အရ ထိမ္းျမား ျခင္းျဖင္႔ ျဖစ္ေစ အျခား နည္း ျဖင္႔ ျဖစ္ေစ ေမြးဖြားေသာ ကေလး အားလံုးသည္ တူညီေသာ လူမႈ ကာကြယ္ ေစာင္႔ေရွာက္ ေရးကို ရယူ ခံစားၾက ရမည္။

အပိုဒ္ ၂၆
(၁) လူတိုင္းသည္ ပညာ သင္ယူ ႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္၊ အနည္းဆံုး မူလတန္းႏွင္႔ အေျခခံ အဆင္႔ အတန္း မ်ားတြင္ ပညာ သင္ၾကား ေရးသည္ အခမဲ႔ ျဖစ္ရမည္။ မူလတန္း ပညာ သည္ မသင္ မေနရ ပညာ ျဖစ္ရမည္။ စက္မႈ လက္မႈ ပညာႏွင္႔ အသက္ ေမြးမႈ ပညာ မ်ားကို ေယဘူယ် အားျဖင္႔ သင္ၾကား ရယူ ႏိုင္ေစ ရမည္။ ထို႔ျပင္ အထက္တန္း ပညာ အတြက္ အရည္အခ်င္းကို အေျခခံ ျပဳ၍ တူညီေသာ အခြင္႔အေရး ရရွိေစ ရမည္။
(၂) ပညာ သင္ၾကား ေရးကို လူသား တို႔၏ စရိုက္ လကၡဏာ အျပည္႔အ၀ တိုးတက္မႈ အျပင္၊ လူ႔ အခြင္႔ အေရးႏွင္႔ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင္႔ ရိုေသ ေလးစားမႈ တို႔ကို ရွင္သန္ ဖြံ႔ျဖိဳး လာေစရန္ ရည္ရြယ္၍ သင္ၾကား ေစရမည္။ ပညာ သင္ၾကား ေရးသည္ ႏိုင္ငံ အားလံုး တို႔တြင္ လည္းေကာင္း၊ လူမ်ိဳးစု မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရး အသင္း အဖြဲ႔ မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈ၊ သည္းခံ မႈႏွင္႔ ခင္မင္ ရင္းႏွီးမႈ တို႔ကုိ အားေပး ရမည္။ ထို႔ျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္တံ႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အလို႔ငွါ၊ ကုလ သမဂၢ၏ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားကိုလည္း ျဖစ္ေျမာက္ ေအာင္ အားေပး ရမည္။
(၃) မိဘတို႔တြင္၊ မိမိတို႔၏ ကေလးမ်ား သင္ယူ ရမည္႔ ပညာ အမိ်ဳး အစားကုိ ေရြးခ်ယ္ ႏိုင္ေသာ လက္ဦး အခြင္႔အေရး ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၇
(၁) လူတိုင္းတြင္ သက္ဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈ ေလာက၌ လြတ္လပ္စြာ ပါ၀င္ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ခြင္႔ သုခုမ ပညာရပ္ မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ လိုက္စား ေမြ႔ေလ်ာ္ ႏိုင္ခြင္႔၊ သိပံၸ ပညာ ထြန္းကားေရး လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာ ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ ထုိပညာ၏ အက်ိဳး အာနိသင္ မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ခံစား သံုးစြဲ ႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(၂) လူတိုင္းတြင္ သိပံၸမွ ျဖစ္ေစ၊ စာေပမွ ျဖစ္ေစ၊ သုခုမ ပညာမွ ျဖစ္ေစ၊ မိမိ ကိုယ္ပိုင္ ဥာဏ္ျဖင္႔ ၾကံစည္ ဖန္းတီး မႈမွ ျဖစ္ထြန္း လာသည္႔ ဂုဏ္ႏွင္႔ ေငြေၾကး အက်ိဳး အျမတ္ မ်ားကို ခံစား ရယူ ႏိုင္ရန္ အခြင္႔အေရး အတြက္ ကာကြယ္ မႈကို ရရွိရန္ အခြင္႔အေရး ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၈
လူတိုင္းသည္ ဤေၾကညာ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္႔ အခြင္႔ အေရး မ်ားႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ မ်ားကို အျပည္႔ အစံု ရယူ ႏိုင္ေသာ လူမႈ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနႏွင္႔ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရး အေျခအေန တို႔၏ အက်ိဳး ေက်းဇူးကို ခံစားႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၉
(၁) မိမိ၏ စရိုက္ လကၡဏာ လြတ္လပ္စြာ ဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္ ႏိုင္သည္႔ တစ္ခုတည္း ေသာ လူ႔ အသိုက္အ၀န္း အတြက္ လူတိုင္း၌ တာ၀န္ ရွိသည္။
(၂) မိမိ၏ အခြင္႔အေရး မ်ားႏွင္႔ လြတ္လပ္ ခြင္႔မ်ားကို သံုးစြဲ ရာတြင္ လူတိုင္းသည္၊ အျခား သူမ်ား၏ အခြင္႔အေရး မ်ားႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ မ်ားကို အသိ အမွတ္ ျပဳ၍ ရိုေသ ေလးစား ေစရန္ အလို႔ငွာ လည္းေကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ က်င္႔သံုးေသာ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္း တြင္ ကုိယ္က်င္႔တရား အျပင္၊ ရပ္ရြာ ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင္႔ ျပည္သူ႔ အက်ိဳး စီး ပြား ျဖစ္ထြန္း ေရးတို႔ အတြက္၊ တရား မွ်တစြာ က်င္႔ေဆာင္ရန္ အလို႔ငွာ လည္း ေကာင္း၊ ဥပေဒက ျပဌာန္း ထားသည္႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ မ်ားျဖင္႔သာ ကန္႔သတ္ျခင္း ခံရမည္။
(၃) အဆိုပါ အခြင္႔အေရး မ်ားႏွင္႔ လြတ္လပ္ ခြင္႔မ်ားကို မည္သည္႔ အမႈကိစၥ တြင္မွ် ကုလ သမဂၢ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ မ်ားႏွင္႔ လည္းေကာင္း၊ အေျခခံမူမ်ားႏွင္႔ လညး္ ေကာင္း ဆန္႔က်င္၍ မသံုးစြဲရ။

အပိုဒ္ ၃၀
ဤေၾကညာ စာတမ္းပါ အခြင္႔အေရး ႏွင္႔တကြ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ား ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီး ေၾကာင္း တို႔ကို ရည္ရြယ္၍၊ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ အတြက္ ျဖစ္ေစ၊ လူတစ္စု အတြက္ ျဖစ္ ေစ၊ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ အတြက္ ျဖစ္ေစ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင္႔ ရွိသည္ဟု ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္တိုင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင္႔ ရွိသည္ဟု ေသာ္ လည္း ေကာင္း အဓိပၸါယ္ ပိုင္းျခား ေကာက္ယူျခင္း မရွိေစရ။

No comments: